Waar zijn alle hoogstamboomgaarden met oude rassen naartoe en hoe halen we ze terug? Is duurzame fruitteelt mogelijk? Landbouw en natuur, gaat dat samen? En zit er vandaag opnieuw toekomst in samen landbouwgrond beheren? In vier afleveringen trekt journalist Liesbeth Gijsel het Hageland in op zoek naar antwoorden over duurzame fruitteelt.
Een podcast van Avansa Oost-Brabant, Velt, Natuuracademie, Regionaal Landschap Zuid-Hageland en Commons Lab met steun van LEADER Hageland+.
Waar zijn alle appels gebleven?
In de supermarkt moet je al geluk hebben om meer te vinden dan een Jonagold of een Elstar. Als je naar de peren kijkt, is het al Conference wat de klok slaat. Nochtans waren er vroeger tientallen fruitrassen in Vlaanderen. Het platteland was een lappendeken van weides, met hoge fruitbomen. Die maakten plaats voor intensieve fruitteelt met allemaal dezelfde laagstammen. Nochtans hebben de oude rassen hun kwaliteiten. Hoe halen we ze terug?
Fruit voor de toekomst
Onze zomers worden droger en heter. De afgelopen jaren hebben we al veel hittegolven, overstromingen en stormen over ons heen gekregen en we hebben het einde daarvan nog lang niet gezien. We willen de aarde ook niet uitputten of vervuilen. Hoe kunnen we duurzaam en klimaatbestendig aan landbouw en fruitteelt doen in Vlaanderen? En, op kleinere schaal, hoe begin je zelf met een natuurlijke moestuin?
Een wijngaard vol natuur
Leven en werken in de natuur, het klinkt romantisch. Maar boeren is vooral hard werken. En dan werkt ‘de natuur’ soms niet mee. Plantjes worden al snel onkruid, dieren worden plagen, schimmels doen de oogst mislukken. Het kan ook anders. Landbouw en natuur kunnen ook samenwerken en elkaar versterken. De juiste planten kunnen de bodem op een natuurlijke manier bemesten. Natuurlijke vijanden kunnen schadelijke beestjes in toom houden. En als de landbouw natuurvriendelijker wordt, kunnen bedreigde soorten een comeback maken. Kunnen landbouw en natuur vrienden zijn?
Een voedselbos voor iedereen
Stel je voor dat jij en ik, en een tiental andere mensen uit de buurt, onze eigen boomgaard zouden hebben. Nee, we worden geen professionele fruittelers, en we starten ook niet samen een bedrijf op. Maar we beheren samen een voedselbos. Het werk verdelen we eerlijk. De oogst ook. En iedereen die wil, mag meedoen. Klinkt als een sprookje? Dat sprookje kan werkelijkheid worden. Want in het Hageland komen drie nieuwe voedselbossen. En er bestaan er nu ook al. Ze worden beheerd als een ‘common’ of ‘gemene grond’. Landbouwgrond samen beheren was in het verleden helemaal niet uitzonderlijk. Zit daar vandaag opnieuw toekomst in?
Credits
- Podcasthost: Liesbeth Gijsel
- Muziek: Lenny & De Wespen
- Mix & sound design: Sammy Merayah
- Coverbeeld: Wim Erkelbout
Volg Avansa Oost-Brabant
