De hopteelt concentreerde zich grensoverschrijdend tussen de provincies Oost Vlaanderen en Vlaams-Brabant in de driehoek Aalst-Asse-Opwijk. Ter bescherming van het levend cultureel erfgoed van onze regio, en in overleg en samenwerking met heel wat culturele, agrarische en onderwijsactoren wensen we de waarde van deze typische teelt voor het nageslacht te bestendingen. Opwijk was tot in de jaren zeventig een sterk landbouw- en tuinbouwgerichte gemeenschap met een aantal uitgesproken specialiteiten, waaronder de typische gemengde landbouwbedrijven (vooral veeteelt en graan- en voedergewassen), de groenteteelt met sterk verbreid de prei- en witloofteelt en daarnaast een 15-tal families die uitsluitend of quasi uitsluitend hop verbouwden.
Deze typische teelt vergde heel wat beroepseigen materiaal, inrichtingen, benodigdheden. De sinds de 19de eeuw aanwezige huis- en industriële brouwerijen waren gretige afnemers van de lokale productie, maar de lokale groothandelaar voerde de Opwijkse hop uiteraard ook uit en leverde aan binnen- en buitenlandse afnemers.
De wens tot het in stand houden van de kennis, de traditie, de folklore, het volksvermaak (denken we maar aan de honderden ‘seizoensarbeiders’ onder de vorm van studentenjobs, die gedurende de maand september de kwekers hielpen om de oogst binnen te halen) en de aanwezigheid van een perfecte locatie, ondersteunen onze vaste wil om dit project tot een goed einde te brengen.
Dit behelst dus:
het educatieve, toeristische, sociale en eventueel economisch belang (uiteraard op lange termijn gezien voor het economische aspect) van dit project.
Met de concretisering van het Opwijkse project, willen wij ons graag aansluiten bij de reeds vroeger geformuleerde oproep tot het samenbrengen van de verschillende ‘hoppegemeenten’ uit onze regio, samenbrenging tot een regionaal samenwerkings- en overlegorgaan dat garant staat voor de bestendiging van de inspanningen op de diverse gebieden en uiteraard ook de financiële inspanningen.
DOEL 1 – HERSTEL VAN EEN LANDSCHAPPELIJK ELEMENT
Het landschap van de streek Aalst – Asse - Opwijk kenmerkte zich tot ongeveer de jaren ’70 van de 20ste eeuw, net als de omgeving rond Poperinge, door de metershoge hopstaken. Deze regio was dan ook gekend als toonaangevend centrum van de hopteelt in Vlaanderen. Dat vandaag in deze streek bijna alle levende sporen van de eens zo rijke hopteelt uit het landschap verdwenen zijn, heeft een grote invloed op de regionale en streekbepalende identiteit en op de perceptie van het landschap op zich.
De heraanleg van het hopveld in de gemeenten Asse en Opwijk en in de stad Aalst heeft als direct resultaat dat een typisch landschapselement opnieuw wordt heraangelegd. Op langere termijn, wanneer ook andere gemeenten uit deze regio stappen ondernemen, zal de hop-as Aalst – Asse – Opwijk visueel, als een baken in het landschap, terug te herkennen zijn.
Dat de hop terug in het landschap geïntegreerd zal worden, beoogt als resultaat dat het landschap terug verrijkt wordt en door de Opwijkse bevolking aantrekkelijker wordt bevonden. Het is belangrijk dat de belevingswaarde van het landschap door de bewoner en de bezoeker verhoogd wordt. Daarnaast zal de hop de streekidentiteit, het beeld, het karakter en de eigenheid van Opwijk en op termijn van de hopregio Aalst – Asse - Opwijk mee bepalen. (Zie doel 3 – Bevorderen van de streekidentiteit).
DOEL 2 – REVALORISATIE VAN DE HOPTEELT
Aangezien zowel de gemeenten Asse, Opwijk als de stad Aalst een hopveld zullen aanleggen en terug opnieuw in gebruik nemen, lijkt het opportuun om een zekere diversiteit in het aanbod te voorzien. Zowel in de aan te planten hopvariëteit als in de teeltwijze zal een diverse aanpak te zien zijn. De grootste diversiteit ligt echter in de identiteit die aan het veld wordt meegegeven. Deze identiteit wordt bepaald door de identiteit van de stad of de gemeente, door de lokale hopgeschiedenis en door het bewaarde en toegankelijke (on)roerende erfgoed dat in de dichte nabijheid van het nieuw aan te leggen hopveld ligt. Op die manier wordt de hopteelt in deze regio in een zo ruim mogelijk daglicht bekeken.
In onderling overleg met Asse en Aalst, zal ook een specifiek karakter afgesproken worden rond de identiteit en doelstellingen van het hopveld te Opwijk. De bedoeling is dat de drie infrastructuren complementair zijn.
DOEL 3 – STREEKIDENTITEIT BEVORDEREN EN BEKEND MAKEN AAN INWONER, NIEUWKOMER EN TOERIST
De eerste twee doelstellingen zullen, mits eveneens een goede promotie en toeristische exploitatie, als resultaat hebben dat de hopteelt opnieuw de streekidentiteit van de gemeente Opwijk op korte termijn en van de regio Aalst – Asse – Opwijk op lange termijn, in eer hersteld wordt. Door de bevestiging van de streekidentiteit krijgen toeristen, nieuwe inwoners en nieuwe generaties de mogelijkheid de Opwijkse bevolking en hun omgeving te leren kennen en waarderen.
Door de inrichting van een ruim en gevarieerd toeristisch aanbod zal de kennismaking met deze streekidentiteit zich niet alleen beperken tot de regio zelf, maar ook de toeristen bereiken. In eerste instantie willen de gemeenten Opwijk, Asse en de stad Aalst zich op toeristische vlak profileren als een hopregio en een groter aanbod in de zachte recreatie in een groene regio aanbieden.
Zoals reeds eerder gesteld, ligt het hopveld ‘over’ een zeer druk begane kerkwegel die door de wandelverenigingen en de scholen zeer frequent wordt gebruikt.
Gemeente Opwijk
Opwijk
België
1745 Opwijk
België