Boer zoekt buur

Curieus Oost-Vlaanderen is een door de Vlaamse gemeenschap erkende sociaal-culturele vereniging die inzet op het versterken van het sociaal weefsel in wijken en buurten. Ze ontwikkelde in het recente verleden daarvoor tal van tools en initiatieven (zie: http://www.droomjebuurt.be/wat).

In de huidige diverse - steeds meer verstedelijkte- samenleving, waarin veel mensen relatief dicht bij elkaar wonen, wil Curieus Oost-Vlaanderen vooral een verbindende factor zijn. Ze wil mensen met verschillende achtergronden, met verschillende manieren van leven, met verschillende sociale verwachtingen uitnodigen om over hun buurt na te denken met het oog om hun buurt een fijnere woon- en leefplek te maken. In de Oost-Vlaamse omgevingsanalyse, in het kader van PDPO III, heeft Curieus Oost-Vlaanderen opgemerkt dat eenzaamheid onder Vlaamse landbouwers een niet te onderkennen problematiek is. Het verdwijnen aan natuurlijke/spontane sociale contacten tussen boeren en hun buren, leidt ertoe dat landbouwers geleidelijk in de marge van het sociaal leven in hun eigen platteland zijn geduwd. Het overtuigde Curieus Oost-Vlaanderen om daar iets aan te doen. Ze vertrekt vanuit de realiteit dat landbouwers niet altijd tijd vrij hebben en vaak bij hun erf moeten zijn. Ze zocht daarbij naar manieren waarbij het aangename aan het nuttige kon gekoppeld worden en vond daarbij inspiratie net over de Nederlandse grens bij het project: "boer zoekt buur". (http://www.boerzoektbuurzeeland.nl/)

Het concept in Nederland werkte als volgt: de boer investeert in zonnepanelen via een voorfinanciering door de buren en voorziet zijn bedrijf van groene energie. Aan de buren worden aandelen van 250 euro uitgereikt. Wie deelneemt, krijgt 6 waardebonnen van 50 euro terug die hij over een termijn van 3 jaar terug kan inruilen voor een pakket producten die door de betrokken boer wordt aangeleverd.

In het concept dat wij voor ogen hebben, willen we de actieradius verbreden. Via een digitaal platform investeren buren (beperkt) in het energiezuinig maken van één of meerder boerderijen naar hun keuze. De energiebesparing kan bestaan uit het leggen van zonnepanelen, maar evengoed uit het vervangen van energieverslindende lampen door energiezuinige varianten, of het plaatsen van een zonneboiler, plaatsen van dakisolatie. Tevens bekijken we ook de mogelijkheden tot het onderhouden van waardevolle landschapselementen. Op die manier willen we de streekidentiteit van de Vlaamse Ardennen versterken.

Boeren die meedoen, kunnen via het platform zelf hun inbreng bepalen in functie van hun eigen bedrijfsvoering of in functie van het aantal pakketten dat ze kunnen leveren. Buren kunnen in functie van hun gezinsbehoeften zelf het tempo van het terugverdieneffect bepalen. Zo kunnen ze opteren om 6 waardebonnen van 50 euro terug te krijgen op een termijn van 3 jaar of 12 bonnen van 25 euro/ 30 bonnen van 10 euro/ of een combinatie ervan. Het is duidelijk dat men jaarlijks voor maximaal 100 euro bonnen kan inruilen bij deelnemende boerderijen voor een groente- of fruitpakket, of een bepaalde dienst (bv een nachtje hoevetoerisme). Meer dan een duwtje in de rug voor een duurzame en klimaatneutrale productie, injecteren de buren zuurstof in het buurtleven én krijgen ze een fijn rendement.

Dit project wil een concrete vertaling zijn van één van de belangrijkste doelstellingen binnen de PDPO III- doelstellingen om economische, ecologische en sociale componenten aan elkaar te koppelen in een zichzelf versterkend verhaal. Via het platform komen buren in contact met boeren en hun bedrijf. Ze stellen er hun eigen energieplannen voor. Ze kunnen op die manier hun energiekosten drukken en hun producten op een spontane manier promoten en beter ten gelde maken. Buren krijgen dan weer een groter rendement van hun spaargeld, genereren opnieuw meer vertrouwen in landbouw en versterken ook nog eens het sociaal weefsel van de plattelandsbuurt.

Curieus Oost-Vlaanderen en haar partners, treden hierbij op als “buurtmakelaar”. Door een grondige voorbereiding en een degelijke informatiecampagne willen ze zowel boeren als buren warm maken om in dit project te stappen. Deelnamecontracten bezegelen hun wederzijds engagement en zullen juridisch sluitend worden opgesteld. Dankzij de uitbouw van een digitaal platform kunnen boeren en buren met elkaar in contact gebracht worden. Boeren kunnen er zich met hun energieproject aanmelden en toelichten wat ze in ruil voor financiering in ristorno geven. Buren kunnen vervolgens kiezen op basis van hun eigen behoeften.