Brabants trekpaard, samen erfgoed een toekomst geven

Het project heeft tot doel relevante (landbouw)technieken uit het verleden, uitgevoerd door Brabantse trekpaarden, te vertalen in nieuwe bestemmingen en functionaliteiten voor dit paardenras. Deze nieuwe bestemmingen worden actief opgezocht en onderzocht. Partners in dit project Centrum Agrarische Geschiedenis (CAG), VZW De Brabander en VZW Brabantse wekers engageren zich om nieuwe functionaliteiten op te sporen en/of te ontwikkelen. Hierbij komen groenbeheer, duurzame landbouw, afvalophaling, recreatie, bosbouw en ook promotionele toepassingen in beeld. Via vorming en demonstraties worden de weerhouden technieken levend gehouden en overgedragen aan nieuwe generaties en potentiële gebruikers. Zo wil dit project actief bijdragen aan een nieuwe toekomst voor dit levend erfgoed. Er wordt individuele begeleiding voorzien bij twee actoren/cursisten die één of meer van de drie technieken in hun organisatie willen implementeren. Er wordt tot slot één vernieuwend digitaal businessmodel uitgewerkt waarbij potentiële afnemers en aanbieders van trekpaardendiensten met elkaar in contact worden gebracht. Dit gebeurt o.a. via de nieuwste inzichten van de deeleconomie. Afnemers moeten niet investeren in eigendom van én ruimte voor trekpaarden. Het bestaande aanbod wordt gestructureerd en gevaloriseerd op dit platform. Deze innovatieve aanpak behoudt een duidelijke link met het landbouwverleden, maar verbreedt ook de blik naar andere sectoren. Nieuwe functies verhogen ook de economische dynamiek binnen de trekpaardensector. Na de neergang van de landbouwtoepassing is deze afgedaald tot het hobbyniveau, met sterk dalende geboorteaantallen tot gevolg. Een genetische implosie van het ras is niet meer denkbeeldig.

Concreet zet het project in op vier pijlers:

1. Het selecteren, documenteren en publiceren van drie toekomstgerichte trekpaardentechnieken. Hier wordt de wetenschappelijke methodiek van het CAG ingezet.
2. Het organiseren van vorming met het oog op het actief overdragen van deze technieken: minstens drie vormingen, drie herhaalsessies, twee individuele begeleidingstrajecten. Kennis en netwerk van de VZW De Brabander en VZW Vlaams-Brabantse Kwekers worden hierbij gevaloriseerd.
3. Het organiseren van of het participeren aan trekpaardevenementen om een draagvlak voor deze toekomstgerichte erfgoedwerking te creëren: minstens twee manifestaties.
4. Het ontwikkelen van een vernieuwende concept op het vlak van trekpaardenwerking: een digitaal kruispuntplatform waar potentiële afnemers van trekpaarddiensten in contact worden gebracht met trekpaardaanbieders. Werktitel: www.ikwileentrekpaardinhuren.be. Dit verhoogt de economische dynamiek in de sector en maakt ook de veelheid van bestaande en nieuwe toepassingen duidelijk. Samen met de ontwikkeling van dit kruispuntplatform wordt een marketingcampagne opgezet naar potentiële afnemers (die zich niet altijd bewust zijn van de meerwaarde van trekpaarden voor hun werking). De lancering van dit platform gaat gepaard met vormings- en bekendmakingsinspanningen die de marketingcampagne ondersteunen.

Het is de eerste maal dat via een gestructureerde aanpak naar een nieuwe functionele toekomst van het Brabants trekpaard wordt gezocht. De gedachtegangen rond herbestemming van onroerend erfgoed werken inspirerend. Dit project past binnen het provinciale beleid rond ondersteuning van het Brabants trekpaard: veulenpremie, premie voor publieksgerichte manifestaties, dossier erkenning immaterieel erfgoed, provinciedomein Huizingen als actief trekpaardencentrum. Dit garandeert meteen dat de resultaten van dit project op langere termijn gecontinueerd kunnen worden.

Dit project bouwt ook verder op de inzichten die gegroeid zijn in de Trekpaardenraad, een overlegorgaan van de sector van liefhebbers van het Brabants trekpaard en trekpaardenverenigingen. Deze raad bepleitte reeds, naast andere aanbevelingen, de noodzaak van een actieve zoektocht naar een nieuwe toekomst voor het Brabants trekpaard. De gedragenheid wordt vertaald in het partnerschap van twee relevante organisatie in dit project, de VZW Brabantse Kwekers en de VZW De Brabander.

De medewerking van het CAG garandeert een wetenschappelijke benadering bij het documenteren en ontsluiten van erfgoedtechnieken. Het legt ook de link tussen dit project en het traject dat vanuit de sector loopt voor de erkenning van de cultuur van het Brabants trekpaard als immaterieel erfgoed.