Dommel(t)huis

Met het project ‘Dommel(t)huis’ willen de indieners een educatieve invulling geven aan het Dommelhuis en de nabije omgeving op een creatieve, vernieuwende, interactieve en duurzame manier. Onderwerpen zoals duurzame en innovatieve landbouw, ecosysteemdiensten, klimaatadaptatie en citizen science krijgen een uitwerking naar het onderwijs en het brede publiek. De doelstelling van dit project is telkens kinderen, jongeren, maar ook volwassenen aanzetten tot kritisch nadenken en stimuleren om innovatief en creatief op zoek te gaan naar mogelijke oplossingen voor authentieke vraagstukken en uitdagingen met betrekking tot water, natuur en landbouw. In onze snel veranderende kennismaatschappij zijn deze 21e eeuwse competenties als creatief, probleemoplossend en innovatief denken, immers onontbeerlijk. Met de binnenopstelling en de buitenbelevingsroute richten we ons tot de 1e graad van het secundair onderwijs (SO) en het brede publiek (gezinnen). De kruisbestuiver met jonge ondernemers is een aanbod voor de 3e graad SO. De gidsenwerking zal ingezet worden voor het begeleiden van het aanbod voor de 1e graad van het secundair onderwijs. Gezinnen zullen dit aanbod op eigen houtje kunnen beleven dankzij een digitale gids via QR-codes. Ook de activiteiten in het kader van kruisbestuiving (3e graad SO) zullen plaatsvinden onder begeleiding van een gids. Alvorens de leerlingen starten worden ze in een setting gebracht door bv het inkleden van een zithoek die het out of the box denken van leerlingen en bezoeker stimuleert (1e graad SO en gezinnen). De vraagstelling zal in die mate zijn dat er geen goed of fout antwoord bestaat maar dat het standaard denkpatroon doorbroken wordt. En met dit losweken van de gedachten, starten de leerlingen aan de uitstap. Het gebouw is zo samengesteld dat een tijdsband wordt getoond waarin de plek wordt geschetst in tijd en in ruimte: nederzettingen, vruchtbare gronden, bijzondere natuur en de mens die dit alles weet te benutten toen en nu. M.a.w de evolutie rond een waterloop en haar landschap wordt overgebracht naar de bezoeker. Tijdens de interactieve belevingsroute (± 3km) die start aan het Dommelhuis en in de nabije omgeving van het Dommelhuis, worden de leerlingen attent gemaakt op de aspecten die natuur, landbouw en klimaat teweeg brengen in deze omgeving, in welke mate de mens hier gebruik van maakt, wat de opbrengsten zijn van nature uit, van culture uit (1e graad SO en gezinnen). Onderweg worden materiaal, meetgegevens, verhalen verzameld om onderzoeksvragen vanuit technologische, wetenschappelijke hoek te benaderen maar ook op zoek te gaan naar de maatschappelijke relevantie van oplossingen. Dit pad bevat onder andere: een tijdsband met evolutie landschap en water, een weerstation, een stroomtafel, dwarsdoorsnede van de bodem, bezoek aan waterzuiveringsstation en bezoek aan landbouwbedrijf (1e graad SO en gezinnen). Het uitwerken van een interactieve binnenopstelling die bestaant uit minimaal 3 workshops waarbij jongeren en gezinnen uitgedaagd worden tot het formuleren van innovatieve oplossingen voor authentieke vraagstukken m.b.t. natuur, landbouw en water. (1e graad SO en gezinnen) Het uitwerken van een opleiding voor gidsen met minimaal 10 sessies waarin aandacht gaat naar inhoud (multidisciplinair natuur, water, landbouw en duurzaamheid), naar methodiek (interactief) en het stimuleren van kritisch denken bij het publiek. De opleiding moet minimaal 6 gidsen opleveren met een brede interesse in landbouw en natuur. Het op punt stellen van het aanbod wordt getest door het aanbieden van minimaal 8 testexcursies aan 8 verschillende klassen 1e graad SO van minimaal 4 verschillende scholen en met een variatie aan opleidingsvormen (ASO, TSO, BSO).

Al de opgedane kennis en ervaringen tijdens het SO moeten leiden tot bewuste keuzes van leerlingen naar hoger onderwijs of beroepen toe. Via de Kruisbestuiver wil het project leerlingen 3e graad secundair onderwijs, de landbouwsector en de natuursector in contact brengen met jonge ondernemers (gehuisvest in het zuidelijk deel) die werken binnen het kader van het Dommelhuis rond de sectoren landbouw, natuur, landschap en met deze sectoren gelinkte industrie. Een doelstelling over het project heen is de aftoetsing van de educatieve invulling als geheel aan duurzame ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde naties. Met het project Dommel(t)huis wordt toepassing gegeven aan de doelstellingen nr. 4 kwaliteitsonderwijs, nr. 6 schoon water, nr. 12 verantwoorde consumptie en productie, nr. 14 leven in het water, nr. 15 leven op het land. Op Vlaams niveau speelt het project in op enkele megatrends die de samenleving in Vlaanderen op een complexe manier beïnvloeden. Zo is aandacht naar grondstoffen en hulpbronnen (hun tekorten aan), het klimaat (de verandering ervan), het ecologisch systemen (de kwetsbaarheid ervan) en de open ruimte (toekomstbestendiger maken).