Dorpspunt

Het project dorpspunt wil een duurzame en laagdrempelige kader bieden voor een leefbaar platteland, voor veerkrachtige en zorgzame dorpsgemeenschappen. Het project wil burgerinitiatieven in dorpen in co-creatie ontwikkelen door sleutelprocessen af te stemmen, te faciliteren en te ondersteunen.. De stad Sint-Truiden versterkt -conform haar beleidsplan 2020-2025- de leefbaarheid van haar dorpen door te investeren in de diverse basisvoorzieningen: attractieve dorpspleinen; renovatie van speelruimtes op basis van het participatief onderzoek Buitenpret aangepast woonbeleid voor dorpen met kleinschalige inbreidingsprojecten, aangepaste sociale huurwoningen; ontwikkelingskansen voor ambachtelijke bedrijvigheden verenigbaar met het wonen; mogelijke bedreigingen van karakteristieke dorpsbeelden (centrale hoogstamboomgaarden, valleien, ...) worden weggenomen; inzetten op mobiliteitsplannen en verbindingen in het dorp en tussen het dorp en de binnenstad (voor scholieren, fietsers, wandelaars, gebruikers openbaar vervoer, investeren in kwaliteitsvolle, duurzame en toegankelijke gemeenschapsvoorzieningen zowel in stadseigendom als in eigendom van vzw's of kerkraden; enz. ... De lokale overheid organiseert diverse acties zoals Leefbaarheidsbabbels, Dorpen in kwadraat, Bubbelpret, Buurt aan zet, Pop-up dorpscafés, ͙maar een DUURZAME en LAAGDREMPELIGE LOKALE STRUCTUUR ontbreekt en we moeten meer leren uit de goede projecten die de afgelopen jaren zijn geïnitieerd. De leefbaarheid van dorpen versterken doe je niet alleen via een aangepast ruimtelijk-, woon-, werk-, mobiliteits- of vrijetijdsbeleid. Goed samen leven in een veranderende maatschappij valt of staat bij de sociale cohesie van die maatschappij. Meer dan ooit wordt een stad/dorp gemaakt door haar burgers en in deze veranderende samenleving, verandert ook de rol van het stad: de stad Sint-Truiden wil burgers, verenigingen en andere actoren alle kansen geven om verantwoordelijkheid in en voor de stad / het dorp te nemen, door nog meer in te zetten op de ONDERSTEUNING VAN BURGERINITIATIEVEN. Het beleidsakkoord van Sint-Truiden ondersteunt een nieuw systeem van dorps- en wijkbudgetten en het decreet lokaal bestuur (art. 273) bepaalt het wettelijk kader. Sint-Truiden heeft een coördinator buurtwerking, een coördinator vrijwilligersbeleid, diverse deskundigen vrijetijdsbeleid en recent een buurtzorgregisseur, een opbouwwerker buurtgerichte zorg, nieuwe lokale dienstencentra, nieuwe gemeenschapscentra, ͙allemaal professionele medewerkers en initiatieven die samen met de burgers, vrijwilligers en verenigingen SAMENWERKEN AAN LEEFBARE EN ZORGZAME DORPEN/BUURTEN. Wij verwachten van actieve burgers dat zij met gezamenlijke inzet en vrijwilligerswerk hun leefomgeving leefbaar houden. Zeker in het geval van dorpen zijn de verwachtingen van de overheid hoog. We stellen vast dat de lokale betrokkenheid afneemt en zeker in corona-tijd wordt het moeilijker: sommige bewoners kiezen ervoor om actief deel te nemen aan het lokale verenigingsleven terwijl anderen kiezen om te genieten van de rust en de ruimte van het platteland. Selectieve vormen van binding leiden tot verschillende vormen van inzet. Bij afwezigheid van sociale binding valt te verwachten dat er weinig initiatieven zullen worden genomen maar zelfs als de onderlinge sociale contacten goed zijn, dan nog is het de vraag in hoeverre dorpsbewoners geneigd zijn zich te committeren aan langdurige en tijdrovende initiatieven ter verbetering van de leefbaarheid.

Het is daarom belangrijk dat wij bij alles wat we ondernemen in de dorpen rekening houden met de volgende sleutelprocessen: afstemmen, faciliteren, ondersteunen en co-creatie. Het is belangrijk dat wij als lokale overheid aansluiten bij wat echt belangrijk is voor de mensen: public service design waarbij wij actief vragen en AFSTEMMEN wat zij belangrijk vinden en dat meenemen in een verandering- en verbetertraject. Wij kunnen een duidelijk kader bieden om hen te ONDERSTEUNEN, de kleine of veelbelovende initiatieven van burgers de ruimte geven zich te ontwikkelen en goed te FACILITEREN op maat van elk dorp/buurt en dit dan duurzaam omkaderen. Door het faciliteren van initiatieven die qua organisatievorm aansluiten bij de veranderde dorpssamenleving kan zoveel mogelijk voorkomen worden dat vrijwilligers een vrijwilligers burn out krijgen of gefrustreerd geraken door complexe regelgeving. De corona-invloed op onze maatschappij is ook nog niet uitgekristalliseerd. Dit zal afhangen van de beleidsrespons op alle niveaus en van het gedrag van burgers en maatschappelijke partijen. Een ding is echter zeker: de sociaal economische corona-crisis fungeert als een vergrootglas en weerspiegelt de werkelijke sociale problemen: de eenzaamheid, de klassenkloof, het Mattheuseffect alles is groter dan ooit. Werken aan sociale cohesie vanuit de vraag van de burger in co-creatie zal daarom bijdrage een leefbare en zorgzame dorpsgemeenschappen.