Een ontdekkingstocht van cultureel en historisch erfgoed in en rond de Molenbeekvallei en dorpskernen van Beersel, Alsemberg en Dworp via de Machinewandeling, Anton van Wilderodepad en de Brouwersroute

Programmaperiode
PDPO II-projecten ('07-'13)
Thema
Toerisme
Provincie
Vlaams-Brabant
Assen
As 3
Beginjaar
2012
Projectkost
€211.385,00
Promotor
Gemeentebestuur Beersel
Periode
-
Situering

De gemeente Beersel bezit een bijzonder historisch en cultureel erfgoed.
Langs de Molenbeek en zijbeken bestond midden 19de eeuw een belangrijke papier- en kartonnijverheid, met maar liefst 21 molens langs de geciteerde waterlopen. De meeste ervan, 16 van de 21 molens, waren papiermolens.
De Molenbeekvallei was het knooppunt van de papier- en kartonnijverheid in België. Deze plattelandseconomie was toen motor voor de samenleving in de regio.

Eén van deze vroegere papiermolens is vandaag nog altijd te bezoeken. Het is de Herisemmolen samen met de bijhorende kartonfabriek, geklasseerd als archeologisch en bouwkundig erfgoed.

In het museum wordt nog gewerkt met de authentieke machines, en kan men zien hoe papier en karton anno 19de eeuw geproduceerd werd.

Een andere belangrijke bedrijvigheid kenmerkte de Beerselse economie, einde 19de eeuw, begin 20ste eeuw.
In Beersel zorgden destijds 25 geuzestekerijen of brouwerijen voor economische welvaart in de streek.
Vandaag bestaan er nog altijd 3 traditionele lambiekbrouwerijen.

Het lambiekbier, een bier dat tot stand komt door spontane gisting, kan hier in de Zennevallei optimaal gisten door de micro-organismen die zich hier in de lucht bevinden, en wat maakt dat het bier uniek is in de wereld.

In de maand mei van dit jaar heeft de gemeente Beersel een bezoekerscentrum geopend, rond het motief van de lambiekproductie.

Binnen het kader van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan, en het plattelands-en natuurontwikkelingsproject “Land van Teirlinck”, wordt het initiatief genomen om de referenties van deze vroegere welvaart, langsheen trage wegverbindingen in de kijker te stellen. 

Op die manier wordt ook het gemeentelijk beleid rond het trage wegennetwerk, extra in de verf gezet.

Er wordt een netwerk van op elkaar aansluitende wandelroutes georganiseerd, waarlangs oude machineonderdelen uit de papier- en kartonbedrijvigheid worden geplaatst, waarlangs gerefereerd wordt naar oude brouwerijen en stekerijen, en met mogelijkheid tot bezoek aan nog actieve brouwerijen en het gemeentelijk bezoekerscentrum.

De nieuwe wandelroutes hebben aandacht voor de schoonheid van onze landelijke gemeente.

De vroegere “Van Wilderode”-wandeling, wordt hersteld met een gewijzigde wandelroute.

De wandelroutes worden herkenbaar gemaakt door middel van een unieke aanleg, en bewegwijzerd en voorzien van de vereiste informatiebakens.

Het geheel wordt bekend gemaakt aan de hand van een wandelfolder of brochure.

In Alsemberg wordt een nieuwe brug over de Molenbeek voorzien, om de wandelroutes te sluiten, in een aantrekkelijke omgeving nabij het bezoekerscentrum “De lambiek”.
Er wordt een wandelroute gerealiseerd in de vallei van de Molenbeek, vanaf Alsemberg-centrum, langsheen de loop van de Molenbeek, naar Dworp–kasteelpark Gravenhof, de Machinewandeling genoemd.  De wandeling brengt oude 19de eeuwse papier- en kartonnijverheid in beeld, aan de hand van oude machines en onderdelen ervan.

Zie bijlagebundel punt 9A. De machinewandeling

Vanaf Dworp-Kasteelpark Gravenhof kan terug gekeerd worden naar Alsemberg-centrum via het “Anton Van Wilderode”pad, doorheen de hogere valleiflank en de centrale Meigemheide.

Anton Van Wilderode is het pseudoniem van Cyriel Paul Coupé, geboren in 1918 en overleden in juni 1998.  Hij was een Vlaams auteur, dichter, classicus, vertaler en scenarist, met in zijn oeuvre vele aanknopingspunten met de gemeente. Beersel kende hem het ereburgerschap toe in 1990. 

Langs de wandeling wordt zijn poëzie, ontleend aan onze gemeente, extra in de kijker gesteld.

Via een brug over de Molenbeek wordt het eindpunt van de Anton van Wilderodewandelpad verbonden het begin van de Machinewandeling waardoor zich de wandeling sluit en een lus vormt.

Rond Dworp-centrum en Beersel-centrum worden 2 wandellussen gerealiseerd, met referentie naar brouwerijen en stekerijeren. Vooral het historisch karakter worden in de kijker gesteld. Beide lussen worden met elkaar verbonden via een wandelroute dwars door het hoogplateau van de Meigemheide.  Deze wandeling wordt de Brouwersroute genoemd.

Op de route worden attributen uit het oude bierambacht in beeld gebracht.

De brouwersroute wordt in dit document geciteerd om het volledige kader te schetsen van het initiatief, maar wordt in de subsdie-aanvraag niet weerhouden. 

Het project maakt mogelijk dat belangstellenden op een recreatieve manier kennis kunnen maken met de lokale plattelandseconomie uit de voorbije 19de en 20ste eeuw, en unieke groene ruimten wandelend kunnen ontdekken in hartje Beersel.

De gemeentelijke toeristische dienst, gevestigd in het bezoekerscentrum “De Lambiek”, zal gestructureerd promotie maken voor de nieuwe wandelroutes, brochures ter beschikking stellen, en instaan voor de opvolging van het onderhoud van de wandelroutes en attributen.

De wandeling zal ingehuldigd worden bij de opening. Naast de pers zullen er zowat 150 mensen een uitnodiging krijgen voor de inhuldiging.

Doelstellingen

Met dit project willen we twee wandelingen creëren met nadruk op cutuur-historisch erfgoed.

Met de machinewandeling brengen we de 19de eeuwse, papier-en kartonnijverheid in beeld aan de hand van oude machines en onderdelen ervan.

Met de brouwersroute brengen we met attibuten uit het brouwproces het oude bierambacht in beeld die einde 19de en begin 20ste eeuw in Beersel floreerde.
Met dit initiatief kunnen mensen op een recreatieve manier kennis maken met de lokale platttelandseconomie uit de voorbij twee eeuwen.
Tevens kunnen de wandelaars nog mooie groen gebieden ontdekken in het centrum van Beersel.
De dienst toerisme, gelegen in het bezoekerscentrum ‘De Lambiek’ (recent geopend en op 6 maanden tijd goed voor 2000 bezoekers), zal gestructureerd promotie maken voor de wandelingen, de brochures aanbieden aan de toeristen en recreanten en instaan voor de opvolging van het onderhoud van de wandelwegen en toeristische attracties in Beersel.

Uitvoering

Gemeentebestuur Beersel

Adres

Vlaams-Brabant
België

Aelaerts Peter

1652 Alsemberg
België

Delen: