Energiek Landschap Vlaamse Ardennen

We detecteerden volgende knelpunten en behoeften:

• Van de lokale besturen wordt verwacht dat ze voorbeeld zijn en acties ondernemen inzake klimaat. Ze zijn echter alleen niet bij machte om rond het winnen van lokale biomassa initiatieven te nemen.
• Het beheer van publieke houtkanten en knotbomen wordt vaak gezien als last, is geen prioriteit, gebeurt vaak ad hoc, niet tijdig genoeg, waardoor de kwaliteit van houtkanten en knotbomen achteruit gaat en waardoor ze soms verdwijnen. 
• De vrijwillige knotteams krijgen de honderden bomen niet tijdig geknot. 
• Vanuit natuur- en soortenbeleid wordt vormen deze kleine landschapselementen noodzakelijke corridors, maar er is te weinig draagvlak voor actie 
• Daarnaast vraagt de maatschappij (de inwoner, recreant, bezoeker) een recreatief aantrekkelijk en goed onderhouden landschap 
• Ten slotte is er vaak een knelpunt met het fijne resthout waar landbouwers, particulieren en knotteams geen weg mee weten omdat verbranden wettelijk overal verboden is

Daarnaast dienen zich volgende kansen aan:

• 13 lokale besturen in Zuid-Oost-Vlaanderen ëngageerden zich voor 40% minder CO2 tegen 2030 én een lokaal beleid rond klimaatadaptatie 
• De provincie heeft de expertise binnen de dienst Landbouw en Platteland mbt toepassingen binnen land- en tuinbouw, naar aanleiding van opzet studiedagen en gebiedstoer rond het thema. Samen met de recent opgedane ervaring bij de dienst Ruimte, werd dit gebundeld in de visie “Energetische valorisatie van lokale houtige biomassa” (bijlage 2) 
• Binnen het Provinciaal Klimaatfonds wordt een gespecialiseerde hakselaar met kipwagen aangekocht die zal gebruikt worden in het Provinciaal Domein De Gavers te Geraardsbergen voor bevoorrading van een biomassa-installatie in jeugdherberg ’t Schipken. Demonstratie en samenwerking zal hierdoor kunnen opgezet worden buiten de Gavers door middel van een uitleenovereenkomst mbt de hakselaar.
• Lierde, Geraardsbergen en Brakel (ovb CBS 2/07) engageren zich in dit project. Dit biedt kansen om een zo rendabel mogelijke keten uit te bouwen met kansen voor intergemeentelijke versterking. Hier loopt een project Gestroomlijnd Landschap van de dienst Milieubeleidsplanning, reeds met overleg met actoren
• Op de projecten Samenwerken voor een Agrarisch Landschap en Hout = Goud in het Meetjesland, Hout van de Streek van ECO² in de Vlaamse Ardennen, projecten in Dijleland en de Lage Kempen, kan uitvoerig beroep gedaan worden. 
• de intercommunale ILVA heeft in Schendelbeke (Geraardsbergen) een terrein beschikbaar. Een mogelijkheid bestemming is activiteiten ikv energietransitie, waaronder bv. ook een droog- of verzamelplaats van snippers

Daarom is het nu het moment om uitvoering te geven aan die ambities in het zuiden van Oost-Vlaanderen. Dit project maakt daarom de koppeling tussen TWEE HOOFDDOELSTELLINGEN voor een duurzamer platteland, nl.:

• de transitie naar een duurzamer energiesysteem enerzijds, 
• en een duurzaam, klimaatadaptief landschapsbeheer anderzijds

Het project wil tegen het einde van de projecttermijn volgende doelstellingen bereiken:
(1) wat betreft biomassa en hernieuwbare energie: 

• In kaart brengen van de jaarlijkse beschikbare biomassa uit houtige elementen die duurzaam en cyclisch beheerd worden, in minimum 3 gemeenten 
• In de Vlaamse Ardennen een CO2-reductie realiseren door met lokale besturen/openbare instellingen op 5 plaatsen de vervanging van fossiele branstof door lokaal geproduceerde brandstof voor te bereiden of in uitvoering te brengen 
• in kaart brengen van de mogelijke locaties waar in de toekomst kan overgeschakeld worden op biomassa, in 8 gemeenten 
• Sensibiliseren van instellingen, organisaties, bedrijven, kmo’s, scholen over hernieuwbare energievoorziening en mogelijke lokale toepassingen, op het grondgebied van minimum 8 lokale besturen

wat betreft houtige kleine landschapselementen en groen-blauw netwerk:

• In minimum 3 gemeenten is er een integrale visie op houtige landschapselementen vanuit CO2-reductie en klimaatadaptatie, waarbij alle economische, ecologische en culturele meerwaarden erkend worden 
• De lokale actoren worden nauw betrokken in minimum 3 gemeenten, waardoor ook zij doordrongen zijn van die visie 
• 5 bijkomende gemeenten zijn hiermee reeds gestart of willen dat. RLVA kan na afloop van het project de gemeenten hiervoor bijstaan tegen een haalbare kost.

(3) wat betreft de samenwerking tussen actoren:

• Het opzetten van minimum 3 sterke en duurzame lokale samenwerkingsverbanden tussen de lokale besturen en de beheerders van het buitengebied, nl. voor het beheer en de productie van kwalitatieve snippers 
• Zorgen dat organisaties en experten echt van elkaar leren hierover en dat de specifieke ervaringen van de verschillende cases gedeeld worden 
• Nieuwe samenwerkingen nastreven met niet-evidente (vaak grote) overheden/bedrijven die een impacht hebben in de energietransitie of duurzaam beheer in de Vlaamse Ardennen