Natuurlijk Avontuurlijk Naar een avontuurlijke, educatieve invulling van het natuurgebied De Aschputten in Hoogstraten

Met dit project wil Natuurpunt Beheer in het natuurgebied “De Aschputten” in Meer een avontuurlijk wandelpad aanleggen dat gekoppeld wordt aan een wandeling in recreatiedomein De Mosten. Een halftijdse werkkracht zorgt voor de coördinatie tussen de verschillende partners en staat in voor het ontwikkelen van een educatief pakket voor scholen en gezinnen. Naast de ontsluiting van het gebied voorziet het project in communicatie en worden machines aangekocht voor het onderhoud van de wandelroute in het natuurgebied. Na beëindiging van het project zorgen natuurgidsen voor verderzetting. 

In het kader van de educatiedoelstellingen van Natuurpunt werkten we in bezoekerscentrum De Klapekster (Wortel-Kolonie) een educatief programma uit. Met steun van Leader MarkAnte Kempen konden we voor de site van Wortel Kolonie een educatieve “pungel” samenstellen en kreeg ook het project rond de huisvesting van dieren in de natuur een educatieve invulling (“Home Sweet Home”). Omdat iedereen tevreden is over dit aanbod, willen we een gelijkaardig project uitwerken in “Natuurlijk Avontuurlijk”. Hiervoor gaan we een partnerschap aan met de stad Hoogstraten. Het is de bedoeling dat een deeltijds medewerker het educatieve project van De Klapekster in heel de gemeente Hoogstraten nadrukkelijk aan bod laat komen. We willen dat in de eerste plaats doen door het introduceren van de “pungel” en de uitwerking van een educatief project in de Aschputten en de Mosten. Vanuit Natuurpunt Markvallei en de stad Hoogstraten is het ook de bedoeling dat dit halftijds personeelslid het wandelaanbod en de mogelijkheden op educatief vlak in de Hoogstraatse natuurgebieden toegankelijker maakt voor het grote publiek. 

Om het vervolgproject te kunnen realiseren is het dus noodzakelijk dat een halftijdse medewerker kan worden ingeschakeld. Met “Natuurlijk Avontuurlijk” werken we bovendien samen met extra partners. We willen immers in zee met de plaatselijke horeca, het VVV, ANB en TPA. Omdat het in “Natuurlijk Avontuurlijk” ook gaat over twee promotoren (de stad Hoogstraten en Natuurpunt), is communicatie en overleg heel belangrijk voor het welslagen. Die communicatie en coördinatie worden naast de inhoudelijke invulling van het project de belangrijkste taken van de medewerker. 

De Stad Hoogstraten en Natuurpunt Markvallei willen het concept van “De Pungel” in het natuurgebied De Aschputten en recreatiegebied De Mosten van de grond krijgen. Naast de introductie van de Pungel voorzien we in de openstelling van de gebieden in een vernieuwend educatief kader. Ook hier is de coördinerende rol van de medewerker onontbeerlijk.  

De medewerker zal een aanbod van gegidste natuurwandelingen op Hoogstratens grondgebied uitwerken en sturen vanuit Bezoekerscentrum De Klapekster. Hiervoor zal hij een aparte website opstarten. De website zal het hele educatieve en recreatieve aanbod in de natuur van de gemeente Hoogstraten bundelen. In een folder over de gegidste wandelingen zal ook het niet gegidste aanbod worden opgenomen, samen met speciale arrangementen voor groepen. De medewerker zal ook instaan voor de realisatie van de uiteindelijke ontsluiting van de Aschputten en recreatiedomein De Mosten en ze zal opleidingen organiseren voor natuurgidsen die later kunnen worden ingeschakeld om gegidste wandelingen te organiseren en schoolgroepen te begeleiden. 

Het is de filosofie van Natuurpunt om in de mate van het mogelijke zoveel mogelijk natuurgebieden bereikbaar te maken voor de bevolking. Naast Wortel-Kolonie en de vallei van het Merkske is ook het gebied van de Aschputten een belangrijk natuurgebied. De lokale afdeling Natuurpunt Markvallei en het stadsbestuur van Hoogstraten lopen daarom al langer met het idee rond om ook dit natuurgebied te ontsluiten en een toeristische, recreatieve en educatieve invulling te geven. In het verleden wilde men een natuurleerpad in het gebied aanleggen. Dat was toen echter niet mogelijk omdat niet alle benodigde percelen eigendom waren van Natuurpunt. 

Het natuurgebied is nu 12 ha groot en ligt geprangd tussen recreatiezone De Mosten en het recreatieve fietspad langs de Mark. Het fietspad wordt intensief gebruikt en voert de toeristen langs één van de mooiste plekjes van de Noorderkempen. Recreatiedomein De Mosten is eveneens een druk bezochte toeristische bestemming in Hoogstraten. De ontsluiting van de Aschputten zou voor de gebruikers van het fietspad en van de Mosten een welgekomen aanvulling kunnen bieden in de vorm van een uitgestippelde, avontuurlijke wandeling. Vooral voor De Mosten zou het een meerwaarde kunnen betekenen omdat diversifiëring van het aanbod zich hier opdringt.  

Het is de bedoeling om de Aschputten en recreatiedomein De Mosten voor wandelaars en gezinnen op een aantrekkelijke manier te ontsluiten. We willen de bezoekers daarnaast ook informeren over het gebied en koppelen aan de ontsluiting een educatief luik.

Voor de ontsluiting voorzien we aan recreatiecentrum De Mosten de start van het wandeltraject. We richten parkeerplaatsen in en plaatsen er een informatiebord. Een tweede informatiebord plaatsen we langs het fietspad dat de Mark volgt. Een kleine fietsparking is op die plaats onontbeerlijk. Voor de route willen we gebruik maken van het wandelknooppuntennetwerk dat door TPA wordt uitgewerkt en op de startplaatsen willen we infoborden plaatsen, voorzien van een streepjescode die smartphones automatisch laat surfen naar pagina’s met meer informatie. Langsheen de route, op daarvoor geschikte plaatsen, voorzien we kleinere infobordjes met uitleg over de dingen die de mensen ter plaatse in de natuur kunnen waarnemen, ook deze bordjes willen we voorzien van de QR-code. Het uitstippelen van de route, het maken van afspraken met leveranciers en partners, het aansturen van de uitvoerders en de inhoudelijke invulling behoren tot de taken van de medewerker. De medewerker zal instaan voor de opmaak van de websitepagina’s, de opmaak en het drukken van een gebiedsfolder, de contacten met de leveranciers van de QR-code, … 

We willen de Pungel in samenspraak met de horeca-uitbating ook ter beschikking stellen in recreatiedomein De Mosten. De Pungel zal moeten aangepast worden aan de nieuwe sites. Het is de bedoeling om met “De Pungel” in de Mosten en de Aschputten vooral te mikken op gezinnen met kinderen en scholen. De medewerker zal de Pungel in die zin moeten herwerken voor de Aschputten en voor recreatiedomein De Mosten. 

De Pungel (rugzakje) wordt standaard uitgerust met een gps-toestel en een verrekijker, aangevuld met leuke toestellen en werkbladjes om actief met natuur bezig te zijn.  

Het terrein rond het recreatiegebied en in de Aschputten biedt mogelijkheden om de wandeling aantrekkelijk te maken. Er is voldoende variatie. Het wandelpad zal langs bosstruwelen, beemden, de Mark en heggen kronkelen. Het pad is vooral verkennend en verrassend. De wandelaars weten nooit wat zich achter de volgende bocht afspeelt. Het ene moment bevinden ze zich in een open landschap, dan slingert het pad plots door een naaldbos, de wandelaars moeten ook wel even klauteren en afdalen naar de oevers van een oude Markmeander. We voorzien ook het uitgraven van een poel met een steiger en de aanleg van een knuppelpad op het natste stuk van het traject. Het is de bedoeling om van het wandelen een echt avontuur te maken. Voor kinderen wordt dit een uitgelezen plek om de natuur spelenderwijs te leren ontdekken. Dat kan dan ook met de pungel waarin o.a. materialen zitten om natuuropdrachten uit te voeren.

De duurzaamheid van het project wordt gegarandeerd door de vrijwilligerswerking van Natuurpunt Markvallei. Elke derde zaterdag van de maand steekt een ploeg nu al de handen uit de mouwen voor het beheer van natuurgebieden. Het is de bedoeling om ook het onderhoud van het wandelpad aan deze groep toe te vertrouwen. De medewerker zal daarom een aantal opleidingen organiseren waarin de vrijwilligers veilig leren omgaan met kettingzaag en bosmaaier. Voor het onderhoud worden enkele machines aangekocht en ook veiligheidskleding. 

Voor de opvolging van de werkzaamheden, de organisatie van de opleidingen, de opmaak van een gebiedsfolder, het maken van een website, de introductie van de QR-code, het uitwerken van het natuurleerpad en vooral ook de coördinatie tussen de verschillende partners is het personeelslid onmisbaar. De Mosten-Aschputten wordt een antenne van bezoekerscentrum De Klapekster. Dit betekent dat dit project veel coördinatie vraagt en overleg met talrijke partners: gemeente, ANB, uitbater horeca, VVV en TPA.

Naast de “vertaling” van de Pungel naar de site van de Aschputten en recreatiedomein De Mosten is zeker de introductie van de QR-methode nieuw. Het personeelslid werkt samen met Natuurpunt deze vernieuwende aanpak uit en staat in voor de uitbouw van de gekoppelde website. Het personeelslid coördineert ook de promotie van de nieuwe openstelling met een openingsevent, een persmoment en houdt de bezoekers van de Klapekster op de hoogte van het verloop van het project.