In dit project zal de jonge kmo Met-Co bvba (Kortemark) een innovatieve balenpers ontwikkelen exclusief inzetbaar in de teelt van vlas om het vlaszwad, na roten op het veld, op te rollen waarbij een recuperatie zal gebeuren van het verlies aan vlaszaad tijdens dit wikkelproces. Deze recuperatie zal bewerkstelligd worden door een opvang van het zaad om het, na ontdoen van onzuiverheden, inwendig te verwerken in de vlasbaal tijdens het wikkelproces om alzo nadien bij het afrollen in de verwerkingslijn van de vlasfabriek definitief te gaan recupereren. Dit vlaszaad is van een hoge commerciële waarde als bestendiging van de vlasteelt in volgende teeltseizoenen (vermeerdering). Deze opvang voorkomt eveneens dat overtollig zaad gaat kiemen op het veld bij een volgende teeltvrucht wat vaak de inzet van (chemische) bestrijdingsmiddelen noodzakelijk maakt. Door dit laatste uit te sluiten kan een kostenbesparing verkregen worden en valt er eveneens een meeropbrengst te behalen met de teelt van vlas na commercialisatie van het extra zaad. Concreet gaat het in dit project om de ontwikkeling van een recuperatiesysteem bestaande uit verschillende onderdelen en (machine-aangedreven) componenten dat zal opgebouwd worden op een balenpers voor vlas en dit door het bestaande concept van deze balenpers aan te passen zodat deze opbouw hierop als zijnde één machinegeheel kan functioneren.
Met deze innovatieve machine moet het mogelijk worden om het verlies aan vlaszaad bij het oprapen en persen van het vlas (in balen) te beperken door dit zaad op te vangen en mee in de baal te wikkelen. Op die manier kan dit zaad nadien in de verwerkingslijn gerecupereerd worden. Zaadwinning in de verwerkingslijn gebeurt nu al door het nog vasthangende zaad los te maken en op te vangen in de lijn. Door tijdens het oprollen met de balenpers het extra opgevangen zaad er los tussen te wikkelen, kan dit extra zaad op één en dezelfde manier gerecupereerd worden in de verwerkingslijn zonder daar extra kosten te genereren. Deze hoeveelheid extra zaad kan aanzienlijk zijn doordat bij de bewerking van oprapen en persen aan hoge rijsnelheid er (afhankelijk van de rotingsgraad van het vlas) vrij veel zaad kan loskomen en op het veld achterblijven. Ook tijdens het binden zelf waarbij er veelvuldig koorden rond de baal gewikkeld worden en de baal aan hoge snelheid ronddraait gaat veel zaad verloren. Uit simulatieproeven - waarbij een gemiddelde tijdsduur van 50 seconden voor binden van één baal aangehouden werd - kwam naar voor dat er ongeveer 1700 gram zaad (en ander klein materiaal) op de grond valt. Onder goede omstandigheden (geen machinedefecten, vlotte chauffeur, grote, rechthoekige velden,...) kunnen er 250 vlasbalen gerold worden per dag wat neerkomt op een verlies van 425 kg materiaal (zaad + ongekuiste lemen) tijdens het bindproces. Omgerekend liggen er een 20-tal rollen per hectare wat 34 kg materiaal betekent. Aan marktprijzen anno 2017 (zaad 350 euro/ton en ongekuiste lemen 45 euro/ton), geeft dit gemiddeld 6,72 euro opbrengstverlies per ha. Per dag kan men 12,5 ha vlas oprapen en rollen en een volledig seizoen telt gemiddeld 10 oproldagen wat een opbrengst van 839,38 euro geeft. Anderzijds levert vlaszaad dat achterblijft op het veld, teeltproblemen op voor het volgende jaar. Als na de winter dit zaad nog voldoende kiemkracht heeft, dienen de gekiemde vlasplantjes vernietigd te worden gezien zij als onkruid kunnen aanzien worden en oogstproblemen kunnen genereren bij de volgteelt door hun taaie stengelstructuur. Vroeger gebeurde dit door het veld af te branden, tegenwoordig gebeurt dit door (loon)sproeien (75 euro per ha) of onderploegen (60 euro per uur via loonwerk). Aan 125 ha per balenpersmachine voor een gemiddeld seizoen bespaart men hiermee 9375 euro loonsproeikosten. Door bovendien opstapeling van materiaal (vlaszaadjes, lemen, vezels,...) op de machine te voorkomen, blijft de machine tijdens het seizoen langer proper. Minder ophoping voorkomt ook dat machine-onderdelen onvoldoende gekoeld kunnen worden en signaleert tijdig lekken. Dit extra materiaal vormt bij lekkage immers na enige tijd een smerige boel die bovendien zorgt voor extra gewicht.
Met-Co
8610 Kortemark
België
8610 Kortemark
België