Schapenhouders die hun dieren in natuurgebieden en op publieke gronden laten grazen, worstelen met gebrek aan voedsel in de winter. Ze moeten dan voedsel aankopen wat de rendabiliteit en de duurzaamheid van hun model ondermijnt. Winterbegrazing op graanakkers, in productiegraslanden, onder boomgaarden, in wijngaarden, op openbare terreinen en zelfs in natuurgebieden kan een waardevol alternatief zijn. De praktijk raakte in onbruik maar wordt in Wallonië en vele andere gebieden binnen en buiten Europa opnieuw toegepast, in Vlaanderen (nog) niet. Vlaamse akkerbouwers tonen nochtans interesse om schapen in te zetten in de winter om uitstoeling van het graan te stimuleren, grasland kort te houden en/of groenbedekkers af te grazen vooraleer opnieuw de akkers te bewerken. Dit project zal een netwerk van geïnteresseerden opbouwen, verwachtingen en hindernissen onderzoeken en eventueel een voorstel voor een operationele groep rond samenwerking uitwerken. De focus ligt verder op winterbegrazing, maar ook andere nieuwe kansen voor schapenbegrazing kunnen bekeken worden zoals het gebruik van nachtweides, het inzetten van schapen voor het beheer van bufferzones langs waterlopen of op perceelsranden onder beheerovereenkomst.
Het doel van dit EIP-Samenwerking voorbereidingstraject is om geïnteresseerden in winterbegrazing, vanuit diverse invalshoeken, bij elkaar te brengen (schapenhouders, akkerbouwers, veetelers, fruittelers, natuurbeschermers, overheden) om van winterbegrazing een rendabel bedrijfsmodel te maken dat bijdraagt aan een meer circulaire landbouw. Zij zullen inzichten en ervaringen uitwisselen, voor- en nadelen voor de verschillende partijen identificeren, alsook valkuilen en hindernissen. Aspecten die de groep zal behandelen zijn onder meer impact op bodemkwaliteit, onkruiddruk, productiviteit, schapengezondheid, milieu en biodiversiteit, en economische, juridische en arbeidstechnische factoren.
In een eerste fase zal het netwerk verder worden uitgebreid. Dit netwerk is belangrijk als klankbord voor de verdere fases. Vervolgens zal de kennis verder uitgebreid worden met inzichten uit bestaande praktijken uit het binnen- en buitenland en wetenschappelijke literatuur, en zullen er interviews worden afgenomen met belanghebbenden. Via studiedagen, praktijkgetuigenissen en terreinbezoeken wordt kennis vergaard en wordt onderzocht of er interesse is om een concrete operationele groep samen te stellen en een EIP-samenwerkingsproject uit te werken.
Meer informatie kan u vinden op https://pureportal.inbo.be/nl/projects/sheep-grazing-between-nature-and-agriculture-towards-a-profitable
België
Project partners:
10 landbouwers, Bioforum, Dierenartsen Zonder Grenzen, Vlaamse Schapenhouderij (VSH), granennetwerk Brouwerij 3 fonteinen, Odisee Hogeschool, Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO)