Smartfarming op het menu

Ons project beoogt via smartfarming ambassadeurs/pilootbedrijven andere landbouwers te overtuigen om stappen te zetten. Gedurende de laatste 60 jaar zorgden de introductie van de tractor, kunstmeststoffen en gewasbeschermingsmiddelen voor een ware revolutie. In deze periode zijn de landbouwbedrijven sterk gegroeid in oppervlakte en vaak gespecialiseerd in enkele teelten, een trend die zich nog zal doorzetten. De productie (tonnages) per hectare is in de laatste decennia eveneens enorm gestegen. Door deze schaalvergroting en het gebruik van technologie wordt de eigen kennis van percelen kleiner en wordt het moeilijk om op de klassieke manier een goed overzicht te houden. Telers en loonwerkers investeren dan ook steeds vaker in smartfarming technieken, i.e. een loonwerker die reeds aan precisie bekalken doet overweegt te investeren in plaatsspecifiek bemesten.

Mede door het Leader Westhoek project Aan de slag met Smartfarming waar we, voornamelijk in 2020, steeds vaker aanvragen van landbouwers kregen om grotere oppervlakten te scannen (bodemscan). Twee derde van alle gescande velden binnen het project Aan de slag met Smartfarming vonden plaats tussen 1 januari 2020 en 1 juli 2020 (9 velden). Eén teler liet in 2020 zelfs 75 ha scannen.

Meer telers, verspreid over West-Vlaanderen, laten kennis maken met de verschillende Smartfarming technologieën vergroot het potentieel voor deze loonwerkers en verlaagt de investeringsdrempel. We beschikken reeds over een arsenaal smartfarming technieken op de markt, die duidelijk de onderzoeksfase voorbij zijn. Investeren in omkadering rond smartfarming is dan ook een katalysator voor werkgelegenheid bij constructeurs, loonwerkers, adviesbureaus en technologieleveranciers.

Precisielandbouw speelt een sleutelrol tot verduurzaming van de landbouw door het bewerkstelligen van hoge productiviteit in combinatie met een lage impact op het milieu. Momenteel worden percelen vooral uniform bewerkt en wordt tussen percelen weinig of geen onderscheid gemaakt. Niettegenstaande dat zelfs op relatief kleine percelen een aanzienlijke variatie wordt waargenomen in voedingstoestand van het gewas. Gezien de strenge mestwetgeving zal plaatsspecifiek management telers de kans geven om een optimale opbrengst/kwaliteit te behalen met een minimum aan inputs. Meststoffen, gewasbeschermingsmiddelen, etc. zullen worden toegepast in de hoeveelheid die effectief nodig is. Wat resulteert in minder uitspoeling, lagere uitstoot en dus milieuwinst. De teler krijgt op deze manier ook bijkomende inzichten, wat zal resulteren in een duurzamer bedrijfsmodel. Smartfarming kan in verschillende stappen worden toegepast. Je kan ze zien als verschillende gangen op een menukaart. Bijvoorbeeld: via gewas monitoring (gang 2) kunnen we bodemtoestand (gang 1) linken aan gewasopbrengst en gezondheid. Via gevalideerde modellen (vb. modellen CropXplorer CNH tarwe, maïs, gerst, aardappelen, kunnen we ingrijpen door variabel te gaan bemesten (gang 3). Hierdoor kunnen de nutriëntengiften beter toegediend worden op plaatsen waar het gewas ze gaat opnemen. Hierdoor kunnen we uitspoeling minimaliseren. Naast bemesting kunnen we ook handelen door variabel te gaan poten, zaaien, bekalken of de bodem te bewerken.

Binnen dit project staan pilootbedrijven centraal. Deze zeven smartfarming ambassadeurs zullen de drie stappen toepassen op hun bedrijf. Geselecteerd op hun enthousiasme en communicatie vaardigheden zullen ze via vormingsavonden bij de Groene Kring hun ervaringen delen en zo collega's overtuigen om zelf stappen te zetten. Het succes van de implementatie wordt o.a. gemeten door de kosten/baten analyse, besparing op grondstoffen, verhoogde of optimale opbrengst, beter overzicht over het bedrijf. Daarnaast voorzien we ook een cofinanciering voor bodemscans in West-Vlaanderen. Deze scan resultaten zullen we valoriseren door maximaal 20 bedrijven persoonlijk te begeleiden in het opstellen van taakkaarten via WatchITgrow. Deze landbouwers krijgen daarenboven advies welke smartfarming technieken compatibel zijn met hun bedrijf. De bodemscans en pilootbedrijven zijn de ideale proefopzet voor stage/bachelorproef van de studenten van de professionele bachelor opleiding agro- en biotechnologie (afstudeerrichtingen landbouw, agro-industrie en landbouwmechanisatie) van de VIVES hogeschool. Minstens 15 studenten krijgen de kans om mee te werken. De resultaten zullen toelaten om bij de pilootbedrijven de impact en terugverdientijd van de smartfarming technieken te bepalen. Daarenboven zijn deze businesscases belangrijk voor leveranciers van de technieken (i.e. loonwerkers, technologie leveranciers, constructeurs) en om andere telers te overtuigen en zodoende een breed draagvlak voor smartfarming te creëren. Studenten hebben interesse in de mogelijkheden van smartfarming of gaan er mee aan de slag op het landbouwbedrijf van hun ouders. Zij zijn de telers, loonwerkers, adviseurs van de toekomst.