Trage Wegen vzw geeft met SPOREN in de TIJD de aanzet voor de ontwikkeling van een dynamische recreatieve én functionele as van Zottegem over Zwalm, Brakel over Flobecq en Ellezelles tot Ronse over de taalgrens heen. Ruggengraat van het project: een deels tot fietspad herbestemde spoorlijn in de Vlaamse Ardennen en het Waalse Pays des Collines. Doel van het project: het opwaarderen en ontsluiten van cultureel en natuurlijk erfgoed langs een veel gebruikte trage weg. (Doelstelling MR 323-A: instandhouding en opwaardering van het landelijk erfgoed).
Het Mijnwerkerspad combineert voor Trage Wegen de vele functies die een trage weg in zich dragen: mobiliteit, natuur, recreatie en erfgoed. SPOREN in de TIJD brengt deze multifunctionaliteit op het voorplan: dankzij de rijke geschiedenis van de spoorlijn en de schitterende natuurwaarden een bovenlokaal draagvlak creëren om de realisatie van een missing link in een functionele en recreatieve verbinding op de kaart te zetten. Het project SPOREN in de TIJD bestaat uit drie luiken: een erfgoedonderzoek met publieksparticipatie en participatie van jongeren uit kansengroepen, een duurzame tentoonstelling die langs zes gemeenten reist en een onderzoek naar een oplossing voor de ontbrekende schakel in de bestaande fietsverbinding langs de oude spoorlijn. Een aantal jaar geleden resulteerde een historisch onderzoek in het plaatsen van enkele infoborden langs de oude spoorwegbedding. Maar heel wat aspecten blijven onontsloten, onderbelicht. De herinneringen, de verhalen en de getuigenissen van het vervoer van honderden mijnwerkers, ooit een dagelijkse realiteit, verdwijnt langzaam tussen de heuvelplooien van de Vlaamse Ardennen / Pays des Collines. Vijftig jaar na de laatste reizigerstrein wil Trage Wegen vzw opnieuw een trein van herinneringen op gang trekken: SPOREN in de TIJD
1. Synthese: alle mogelijke informatie en studies over natuur, erfgoed en landschap die verband houden met spoorlijn 82 verzamelen en ontsluiten. >> Dit resulteert in een samenvattend studiedocument en een volledige bibliografie.
2. Onderzoek: Mondelinge geschiedenis en verhalen over het Mijnwerkerspad vastleggen en ter beschikking stellen. >> Dit resulteert in minimaal tien interviews met kennishouders (ex-reizigers, landbouwers en spoorwegmannen van de Lijn 82) die worden ontsloten tijdens en na het project.
3. Verspreiden: een tentoonstelling realiseren en vertonen in de gemeenten langsheen het Mijnwerkerspad. >> Dit resulteert in een reizend evenement dat exact 50 jaar na de laatste reizigerstrein op Lijn 82 zal vertrekken vanuit Zottegem met als eindbestemming Ronse.
4. Sensibiliseren: vanuit het lokale middenveld worden gedurende de loop van het project publieksactiviteiten georganiseerd die de waarde van het Mijnwerkerspad in de verf zetten. >> Dit resulteert in een jaar vol wandelingen, artistieke interventies en infoavonden.
5. Een intergemeentelijk, interprovinciaal en interregionaal pleidooi voor de herwaardering van de het stukje Opbrakel-Ellezelles, zodat er opnieuw een doorgaande verbinding tussen Zottegem en Ronse ontstaat. >> Dit resulteert in een concrete vraag aan de bevoegde instanties tot aanleggen van de ontbrekende verbinding en in het bewegwijzeren van een tijdelijk alternatief zolang de missing link ontbreekt.
VERWACHTE EFFECTEN
Bewustwording van het bestaan van een rijk cultureelhistorisch en natuurlijk erfgoed langs het spoorwegtracé in de zes gemeenten langs het pad: Zottegem, Zwalm, Brakel, Flobecq, Ellezelles en Ronse.
Participatie van doelgroepen (landbouwers, jongeren uit kansengroepen, ouderen) bij het erfgoedonderzoek en de daaruit voortkomende tentoonstelling en activiteiten
Interactie met de lokale bevolking bij het opsporen van relevant bronmateriaal en het ontsluiten van het historische en natuurlijke erfgoed.
Participatie van toevallige passanten, recreanten en toeristen aan de reizende tentoonstelling en zijn buitencomponent via een laagdrempelige aanpak voor cultuurparticipatie.
Een voorstel voor het herstel van de missing link in het Mijnwerkerspad tussen Flobecq en Ronse, ondertekend door minimaal vijf lokale partners en gemeenten.
Trage Wegen vzw
Oost-Vlaanderen
België
9000 Gent
België