Recent werd de start gegeven voor het concept ‘Groen en dynamisch stedengewest” om van Vlaanderen een groene en milieuvriendelijke en klimaatpositieve regio en samenleving te maken waar het aangenaam wonen is (bijdrage aan doelstellingen Pact 2020). De Vlaamse overheid wil dit bereiken aan de hand van allerlei projecten en initiatieven. Investeren in groen is investeren in identiteit en leefkwaliteit. Niet onbelangrijk want die leefkwaliteit is mede bepalend voor de keuze van een woonplaats. Een groene omgeving is aantrekkelijker dan een grijze/industriële omgeving. Het idee speelt ook in op de tendens in ecologie en duurzaamheid. Het draagt ook allemaal bij tot een betere gezondheid, zowel fysiek als mentaal. Tot slot is meer groen ook een facilitator voor het sociale weefsel in een gemeente.
In dat kader heeft het Agentschap voor Natuur en Bos onlangs een oproep gelanceerd onder de noemer ‘Groen in de Stad’ voor ‘meer’ en ‘beter’ groen. De eerste aanzet tot innovatief denken rond groen was de lancering van het “Groen laboratorium” (Groenlab). Het inspiratieboek ‘Ideeën voor groenere steden en gemeenten in Vlaanderen’ bundelt hiervan een aantal vernieuwende, creatieve groenideeën die kunnen bijdragen tot groenere en leefbaardere steden, gemeenten, dorpen in Vlaanderen.
Niet alleen in de steden maar ook op het platteland kunnen nog stappen vooruit worden gezet. Naast ‘Groen in de stad’ wordt er hier geëxperimenteerd met een project ‘Groen in het dorp’. Gemeenten die in een Leadergebied vallen zijn een doelgroep op zich. Om een eerste pilootproject uit te werken, viel de keuze op de gemeente Vorselaar.
Vorselaar heeft in zijn logo al de baseline “Verrassend natuurlijk”. Iedereen in de regio kent Vorselaar ook als een aangenaam woondorp met veel open en groene ruimte. Een gemeente moet aldoor dit imago bewaken. Dit project draagt ongetwijfeld bij tot de versterking van het imago en identiteit van de gemeente.
De milieuraad Vorselaar organiseert volgend jaar in dat verband ook een themajaar ‘landbouw en milieu’, speciaal om dit thema in de kijker te zetten. Dit themajaar geeft de mogelijkheid om acties te bundelen in 2012.
De bedoeling is om in een Leadergebied tal van partnerschappen aan te gaan met zowel steden als gemeenten en dorpen, om te streven naar meer groen in Vlaanderen vanuit een innovatieve, creatieve manier van kijken naar het groen via “out of the box” denkpatronen. Dit zou zijn door via het project gemeenten tot meer groen aan te zetten door zowel bestaande en vernieuwende ideeën (duurzaam, innovatief, onverwacht, monumentaal, participatief groen) aan te reiken. Op deze manier kan Vorselaar als pilootproject fungeren voor andere Leadergemeenten of -regio’s. Na het leaderproject moet een duidelijke vergroening waar te nemen binnen het actiegebied (voor- en na- situatie), zodat de uitstraling van de gemeente er wel bij vaart.
Dit moet allemaal vanuit diverse niveaus en vanuit de meest uiteenlopende invalshoeken gebeuren, rekening houdend met de schaarse ruimte en de diverse specifieke belangen van elk van de gemeenten om “meer Groen in steden, gemeenten of dorpen” te krijgen op zowel verwachte als onverwachte plaatsen en locaties.
Zodoende heeft het zowel te maken met ruimtelijke ordening (strategische visie op bouwen en wonen in de kern, stedenbouwkundige verplichtingen en –mogelijkheden), meer groen in de straten (uitstraling kern), bebloeming (bloemengemeente, villages fleuris cf. Frankrijk), buurtprojecten (pleinen, speel- en ontmoetingsruimte) als sociale projecten (alleenstaanden, senioren) die op een originele en creatieve manier worden vormgegeven.
1) Vorselaar is een dorp met één kern (niet gefuseerd in 1976). Dat maakt dit project tot een haalbaar eerste pilootproject. In het project van Vorselaar wil men vooral inzetten op:uitstraling van het dorpscentrum en de wegen daar naartoe
- visie op ruimtelijke ordening in de toekomst
- duurzame groenaanplantingen fleuren de kern op en maakt ze ook veel leefbaarder
- groene accenten in de linten en wegen naar het centrum
- groene verkeersgeleiding
- onderhoud van wandel- en fietspaden
- visie op duurzame en streekeigen aanplantingen in de wijken in het centrum
2) een bloemengemeente: bebloemingsacties (cf. villages fleuris in Frankrijk)
- bebloemen van centrum
- bebloemen van pleintjes, trekpleisters en monumenten
- bebloemen van bruggen/bruggetjes over waterlopen
- bloemen op appartementen/huizen zonder tuin
- bloemen thuis bij mensen die het minder breed hebben
3) een participatief project om buurten te betrekken bij het creëren van meer groen en het gebruiken van het platteland, natuur en open ruimte in hun dagdagelijkse leven.
- participatief proces om buurtpleintjes op een ecologische manier om te toveren in speel- of ontmoetingsruimte
- moestuinprojecten in sociale wijken
4) sensibilisering om draagvlak en interesse voor het concept ‘groen dorp’ te verkrijgen:
- inventarisatie van bestaande groeninitiatieven en die in de kijker zetten (open dagen)
- themamarkt op het jaarlijkse dorpsfeest met plaatsing van een groot groen kunstwerk
- zwerfvuilacties
- sensibilisering in de scholen: eetbare planten, proeftuin, …
- creatie van nieuwe streekproducten en die promoten (eigenheid dorp en streek)
- uitwerken themawandeling en proeftuintje omtrent de eigenheid van Vorselaar zelf (gewassen, kruiden en aanwezige natuur)
- opmaak inspiratiegids uit ervaringen Vorselaar (bijeenbrengen van goede voorbeelden)
- organisatie van workshop voor andere gemeenten uit het Leadergebied om te leren uit knelpunten en succesfactoren van het Vorselaarse verhaal
Vorselaar
België
2290 VORSELAAR
België