In dit proefproject ͚Zorg voor Bossen onderzoeken de West-Vlaamse bosgroepen met hun partners uit de zorgsector en het buitengewoon onderwijs hoe kwetsbare personen door het uitvoeren van kleinschalig beheerwerken een bijdrage kunnen leveren aan het verhogen van de biodiversiteit in bossen en het versterken van de weerbaarheid van bossen tegen klimaatverandering. Ter zelfde tijd genieten cliënten van zorginstellingen van een helende dagbesteding in de natuur en krijgen leerlingen uit het buitengewoon onderwijs de kans om praktijkervaring op te doen. Het project wil een innovatieve sector-overschrijdende samenwerking mogelijk maken tussen de natuursector enerzijds en de zorgsector en het onderwijs anderzijds en een bijdrage leveren aan de lokale omgevingskwaliteit op het platteland. Het project gaat uit van actuele noden in deze sectoren. Als gevolg van klimaatverandering en nieuwe evoluties in bosbeheer is er een grote vraag naar kleinschalige handenarbeid in de Vlaamse bossen. Zorginstellingen zijn op zoek naar zinvolle activiteiten in de natuur voor het welzijn van hun cliënten en het blijkt moeilijk om voor kwetsbare leerlingen kwalitatieve stageplaatsen te vinden.
- Het aanbieden van zinvolle activiteiten in de natuur voor kwetsbare personen i.s.m. zorg- en onderwijsinstellingen.
a) Met betrekking tot cliënten van zorginstellingen: De bosgroepen bieden een kwalitatieve, vrijwillige en begeleide dagbesteding. Het aanbod zoekt naar laagdrempelige beheerwerken met een visueel resultaat, wat bijdraagt tot het welbevinden van de kwetsbare doelgroep. Bovendien genieten de deelnemers van het helend effect van bewegen in de natuur.
b) Met betrekking tot leerlingen van BUSO-scholen: Het gaat niet louter om dagbesteding maar er wordt aandacht besteed aan de educatieve en activerende component. De leerlingen krijgen ruimer toelichting over het hoe en waarom van de werken. Er worden meer uitdagende beheerwerken voorzien, eventueel met klein handgereedschap vb. bomen opsnoeien, ringen, dunning aanduiden.
c) Tijdens de tweede fase van het project zal een mogelijke uitbreiding naar arbeidszorg onderzocht worden. Arbeidszorg is een vangnet voor mensen die niet (meer) terechtkunnen in het reguliere circuit of het beschermde tewerkstellingscircuit.
Indicator: Via dit project wordt gestreefd naar de uitvoering van min. 80 relevante activiteiten en het betrekken van min. 100 verschillende kwetsbare personen. - Het versterken van de omgevingskwaliteit door het bevorderen van de veerkracht van bossen tegen klimaatverandering (klimaatadaptatie) en het verhogen van de biodiversiteit. Bossen vervullen een temperende werking op klimaatverandering, o.a. door het opnemen van CO2 uit de lucht. Echter ondervinden heel wat bossen nu reeds grote gevolgen van klimaatverandering. Bomen sterven af en bossen verliezen hun klimaat regulerende functie. Door de droge zomers en plagen van de afgelopen jaren is er op korte tijd veel extra werk gekomen voor enerzijds het herstel van de reeds aangetaste bossen en anderzijds het weerbaar maken van bossen in het algemeen tegen klimaatverandering. Deze klimaatadaptatie gebeurt o.a. door het planten van verschillende boomsoorten, het vermijden van bodemschade en het vermijden van grootschalige kapwerken. Dit pleit voor kleinschalige werken waarbij de inzet van professionele bosaannemers niet relevant, gewenst of betaalbaar is. Door de vrijwillige inzet van zorgorganisaties en scholen willen de bosgroepen een maatschappelijk duurzame en betaalbare oplossing vinden voor deze taken. Naast de klimaatcrisis is er een biodiversiteitscrisis op het Vlaams platteland. Maatregelen voor het verhogen van de biodiversiteit in bossen zijn wat kleinschaligheid betreft erg vergelijkbaar met deze
voor klimaatadaptatie. Vb. manueel verwijderen van woekerende soorten, vrijstellen van beplantingen, aanleggen van struikenranden, beheer van heideveldjes. Indicator: Via dit project wordt gestreefd naar de verbetering van de biodiversiteit en/of de veerkracht t.o.v. klimaatverandering in min. 40 verschillende boseigendommen. - Sociale inclusie voor kwetsbare groepen
Het project streeft ernaar om tijdens de activiteiten de cliënten en leerlingen maximaal te laten samenwerken met de boseigenaars, met vrijwilligers en met reguliere aannemers en sociale werkplaatsen. De ervaring leert dat een aantal personen binnen de kwetsbare groepen expliciet wenst samen te werken met mensen buiten het zorgcircuit. De bosgroepen beschikken over een aantal ervaren vrijwilligers onder hun leden. Voor leerlingen is dit een kans om kennis op te doen van ervaren praktijkmensen en om te leren in team te functioneren. Door de pers te betrekken bij activiteiten, wordt het maatschappelijk belang van de uitgevoerde taken in de verf gezet en dit resulteert voor de deelnemers in bijkomende waardering. Indicator: Het project streeft ernaar om bij minstens de helft van de activiteiten ook andere deelnemers dan de doelgroepen te betrekken. (Aantal betrokken derdenis minimum 20) - De resultaten van dit proefproject worden ruim bekend gemaakt binnen de beoogde sectoren op een slotevent. Het project biedt bijkomend de gelegenheid om via persartikels en sociale media het brede publiek te informeren over het belang van bos en bosbeheer. Om het aantal samenwerkingsverbanden te kunnen opschalen wordt tijdens het project een digitaal platform ontwikkeld. Indicator: : Infomomenten en infoborden bij elke activiteit. Persartikels op regelmatige basis.
Realisatie van een slotevent en digitaal platform. Toename van aantal partners.
Brugge