Onder de 51 deelnemers aan de Dag van de Landbouw een ietwat vreemde eend in de bijt, namelijk escargotskweker Nikki Van Roy uit Retie. Nikki gaf twee jaar geleden haar administratieve job op en probeert sindsdien een slakkenkwekerij van de grond te krijgen. Op een stuk landbouwgrond achter haar huis plaatste zij een twee gebruikte tunnelserres van zo’n 100 vierkante meter. Zij vertelt hoe zij escargots terug op de Vlaamse kaart wil brengen. “Net zoals de pastinaak, is het een vergeten product.”
Met een boerenmarkt van 40 stands was het bedrijf van Nikki Van Roy uit Retie één van de publiekstrekkers tijdens de Dag van de Landbouw in de provincie Antwerpen. Onder de standhouders bevonden zich onder andere producenten van lokale cider, wijnen, geitenkaasproducten en het lokale fruitbedrijf Hermans-Sanen. Bij verschillende eettentjes konden de bezoekers terecht voor een ontbijt of snack van lokale makelij.
Toch was de grootste trekpleister op het bedrijf de slakkenkwekerij van Van Roy zelf. Twee jaar geleden ruilde ze haar administratieve job voor de slakkenboerderij. Ze volgde een opleiding aan de AgroCampus waar ze onder andere kennis opdeed over de landbouwwetgeving. “Ik wist helemaal niets van landbouw”, verklaart Nikki die moet toegeven dat zij tijdens de lessen weinig praktijkkennis opdeed over de niche slakkenteelt. “Ik doe kennis op door met andere kwekers te spreken en veel is trial en error.”
Ons land telt een handvol slakkenkwekerijen, waarvan het gros in Wallonië gevestigd is. “In Frankrijk zijn escargots gekend en populair op de menukaart en daar heb je meer kwekerijen. Het is daar dat ik een aantal jaren geleden op dit idee ben gekomen. De escargot was ooit ook gebruikelijke kost in België, maar de voorbije decennia is het product van de menukaart verdwenen. Het is daarom een beetje te vergelijken met vergeten groenten, zoals pastinaak.”
Startinvestering van 5.000 euro
Van Roy kocht twee gebruikte tunnelserres ter grootte van 100 vierkante meter en plaatste deze op een stuk landbouwgrond achter haar huis in Retie. “Op deze manier konden de aanloopkosten laag (5.000 euro, red.) gehouden worden”, vertelt de onderneemster die één van de weinige nieuwkomers in de Vlaamse landbouw is. De sector zag de voorbije jaren juist steeds meer bedrijven verdwijnen en hoge investeringskosten maken de instroom van nieuwkomers erg moeilijk.
Van Roy startte twee jaar geleden met 2.000 slakken die zij overnam van een kweker in Voeren die met pensioen ging. Op termijn wil zij doorgroeien naar een productie van 50.000 slakken op jaarbasis, maar er is volgens haar nog veel werk aan de winkel. “Het is zaak om de slak terug op de menukaart te krijgen”, vertelt de onderneemster die daarom veelvuldig in contact staat met Belgische chefs. Sinds een maand is het nachtdier opgenomen op de kaart van Brasserie Klynhoeve in Retie. “Het lekkerste wat ik ooit gegeten heb”, becommentarieert Van Roy.
Door corona heeft de lancering van haar bedrijf vertraging opgelopen. “Mijn doelgroep zijn Vlaamse chefs en door corona waren de restaurants lange tijd gesloten”, vertelt ze. Behalve corona kwam de “newbie” nog meer onaangename verrassingen tegen. Zo was er de hete zomer waardoor er een behoorlijk uitval was onder de slakken. “Slakken kruipen bij warm weer in hun huisje maar hier werd het te warm waardoor er veel slakken overleden zijn.”
Ook natuurlijke vijanden van de slak, zoals mollen, muizen, ratten, egels en andere dieren, zorgen veel heel wat hinder. Via mollengangen komen deze dieren in de serre waar ze de eitjes van de slakken opeten. “Hierdoor zijn er dit jaar weinig eieren uitgekomen”, vertelt Van Roy die eraan denkt om de serres "roofdierenproof" te maken door de bouw van een stenen muurtje van 50 centimeter onder de grond.
Uit werken tijdens winterslaap
Het telen van slakken is niet erg arbeidsintensief, vertelt de boerin. In de avond spuit ze de houten planken schoon waar de slakken ’s nachts eten en hun ontlasting achterlaten. Na het schoonspuiten strooit zij voer op de planken. Het voer komt uit Frankrijk en bestaat uit meel aangevuld met de benodigde vitamines en mineralen. Overdag kruipen de nachtdiertjes onder de plank waar zij vervolgens de dag doormaken. “Slakken leggen 60 tot 80 eitjes”, vertelt Van Roy nog die eraan toevoegt dat de diertjes als hermafrodieten met elkaar paren en beide eitjes leggen. Deze eitjes worden in de grond gelegd.
Vanaf november gaan de slakken in een winterslaap. Zij worden dan uit de serre onderdak gehaald waar zij onder de juiste condities vorstvrij de winter doorbrengen. “In de winter is het rustig op de slakkenkwekerij en kan ik uit werken gaan”, vertelt Nikki, die zichzelf nog drie seizoenen geeft om de slakkenteelt van de grond te krijgen. Door onze culinaire cultuur, meent zij de slak terug op het menu te kunnen krijgen. “Oudere mensen kennen het nog. Voor de jongere mensen is het zaak om de slak in een nieuw jasje te steken”, aldus Van Roy die haar diertjes op dezelfde lijn plaatst als meelwormen en krekels, eveneens duurzame alternatieve eiwitbronnen. “Alleen zit de slak wel in onze culinaire cultuur”, besluit zij hoopvol.
Bron: Vilt, 26 september 2022