Via het nieuwe GLB, dat in 2023 van start ging, kunnen landbouwers steun krijgen voor een breed gamma aan ecoregelingen en agromilieuklimaatmaatregelen. Maar het is niet vanzelfsprekend maatregelen te kiezen die binnen het landbouwbedrijf passen. Daarenboven is er een uitgebreid aanbod. In oktober organiseerde het Vlaams Ruraal Netwerk de excursie ‘Hoe pas ik GLB-maatregelen toe op mijn bedrijf?’. Luc Vandepoel en zoon Jarno van het landbouwbedrijf De Vaerendriesch in Kortenaken stelden hun deuren open en vertelden hoe ze verschillende GLB-maatregelen toepassen.
Belgische wit-blauwe dubbeldoelras. Copyright foto Luc Vandepoel
De Vaerendriesch, een biologisch landbouwbedrijf met hoevewinkel
Vader Luc Vandepoel en zoon Jarno zijn eigenaars van landbouwbedrijf De Vaerendriesch in Kortenaken dat voornamelijk biologisch vlees en melk produceert. Via korte keten, in de hoevewinkel, wordt een deel van de productie verkocht, zoals het zelfgemaakt hoeve-ijs. Jarno: “Wij werken met lokale rundveerassen: het wit-blauwe dubbeldoelras en het West-Vlaams rode dubbeldoelras zijn van oudsher aanwezig hier op de boerderij. Hiervoor krijgen we steun via de premie ‘het behoud van lokale rundveerassen’. We zetten sterk in op het laten grazen van de koeien, dit jaar is dat het geval van 11 februari tot 13 oktober.”
Kruidenrijke graslanden
Tijdens de excursie op 3 oktober bezochten we enkele van hun percelen waaronder grasland. Jarno gaf daarbij uitleg: “Al onze graslanden zijn kruidenrijke graslanden. Vermits we een biologisch bedrijf zijn, komen de graslanden ook in aanmerking voor de premie ‘ecologisch beheerd grasland’. Er worden ook percelen extensief begraasd. De omschakeling van Engels raaigras naar kruidenrijk grasland was voor ons een eenvoudige keuze: door de combinatie van verschillende planten in ons mengsel zoals rode klaver, witte klaver, luzerne, smalle weegbree, duizendblad, timothee, Perzische klaver, Engels raaigras … proberen we de opbrengst van onze graskruiden te maximaliseren. Zo daalt in een droge periode de productie van gras en dan nemen klavers en andere kruiden over. Graskruiden zorgen daardoor voor een stabielere productie. Dit is belangrijk op ons bedrijf, want het rantsoen van de koeien bestaat hier voor 98% uit. Op stal worden de koeien bijgevoederd met vers gras of kuilgras en kleine hoeveelheden andere gewassen zoals maïs, veldbonen en tarwe, allemaal afkomstig van eigen productie. Op onze percelen in natuurgebied merkten we dat smalle weegbree ondanks de droogte bleef groeien. Daarom hebben we deze plant toegevoegd aan onze graskruidenmengsels. We kozen voor een veredelde soort weegbree met een veel breder blad, zo behalen we meer massa. In het eerste jaar na inzaai bemesten we kruidenrijke graslanden niet, hierdoor kan de klaver zich goed vestigen. Teveel bemesting zorgt ervoor dat klaver de competitie met gras verliest. De volgende jaren bemesten we het grasland slechts één keer, in het voorjaar.”
Bezoek aan een perceel kruidenrijk grasland tijdens de excursie. Copyright foto VRN
Gewasrotatie en mechanische onkruidbestrijding
Om een goede bodemgezondheid te bekomen, doen ze bij De Vaerendriesch aan gewasrotatie. Jarno: “Dat gaat als volgt: twee jaar graskruiden, gevolgd door tarwe. Daarop volgen aardappelen of dorsmaïs, vervolgens tarwe waarna er gekozen wordt voor triticale met veldbonen. Een op de zes jaar zaaien we dus triticale met veldbonen. Door triticale bij de veldbonen te zaaien is de grond beter bedekt, wat onkruiden onderdrukt. Deze teelt komt in aanmerking voor de premie ‘ecoteelten’. Omdat klaver en veldbonen aanwezig zijn in de rotatie kan er steun verkregen worden voor ‘vruchtafwisseling met vlinderbloemige’. “ (n.v.d.r. als er een steun voor eiwitteelten wordt aangevraagd, kan dit de premie ‘vruchtafwisseling met vlinderbloemigen’ worden in de daaropvolgende jaren maar in het jaar zelf kunnen ze niet gecombineerd worden) Omdat biologische bedrijven het onkruid enkel op een mechanisch mogen bestrijden, is een andere aanpak nodig. Jarno: “Bij granen en aardappelen gebruiken we een wiedeg. We starten zo vroeg mogelijk in het jaar met eggen, wanneer de onkruiden nog geen wortel hebben. Het heeft ons twee jaar gekost vooraleer we deze machine onder de knie hadden, maar het werkt wel goed. Gemiddeld moeten we een perceel 3 tot 5 keer wiedeggen. Op percelen met bieten en maïs, maken we ook gebruik van een schoffelmachine. Maar bieten zijn hier zeer moeilijk onkruidvrij mee te houden en daarom hebben we beslist de komende jaren geen bieten meer te telen.” Voor de aankoop van deze machines kregen de landbouwers VLIF-steun.
Landbouwers die inspanningen leveren met een positieve bijdrage aan biodiversiteit, waterkwaliteit, bodemkwaliteit en een duurzamere landbouw kunnen hiervoor steun ontvangen via het GLB 2023-2027. Het is belangrijk ecoregelingen en agromilieuklimaatmaatregelen te selecteren die in uw bedrijfsvoering passen. Via de GLB-subsidiewijzer op de website van het Vlaams Ruraal netwerk kan u een overzicht krijgen van maatregelen waarvoor u mogelijk in aanmerking komt.